(napa.vn) – Sau hơn 3 năm tổ chức thực hiện Quyết định số 05/2018/QĐ-TTg ngày 23/01/2018 của Thủ tướng Chính phủ, Học viện Hành chính Quốc gia đã có những đổi mới căn bản để phát triển. Nhân dịp kỷ niệm 62 năm Ngày truyền thống Học viện (29/5/1959 – 29/5/2021), Cổng Thông tin điện tử Học viện Hành chính Quốc gia trân trọng giới thiệu trả lời phỏng vấn của TS. Đặng Xuân Hoan – Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Học viện với Tạp chí Quản lý nhà nước về việc triển khai thực hiện Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình phát biểu tại Hội nghị Sơ kết 01 năm Học viện Hành chính Quốc gia thực hiện Quyết định số 05/2018/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, ngày 25/4/2019.
Phóng viên (PV): Xin đồng chí cho biết bối cảnh ra đời và ý nghĩa của Quyết định số 05/2018/QĐ-TTg ngày 23/01/2018 của Thủ tướng Chính phủ đối với Học viện Hành chính Quốc gia.
TS. Đặng Xuân Hoan: Quyết định số 05/2018/QĐ-TTg (viết tắt là Quyết định 05) của Thủ tướng Chính phủ được ban hành trong bối cảnh sau 10 năm Học viện Hành chính Quốc gia (viết tắt là Học viện) không có Quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức (trong đó, có 7 năm trực thuộc Học viện Chính trị – Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh và 3 năm trực thuộc Bộ Nội vụ). Trong điều kiện đó, Học viện thiếu cơ sở pháp lý để triển khai xây dựng chiến lược phát triển, thực hiện nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng (ĐTBD), nghiên cứu khoa học cũng như quản trị nội bộ, dẫn đến thiếu hụt về nhân lực, thiếu các điều kiện để triển khai hiệu quả chức năng, nhiệm vụ của Học viện.
Quyết định 05 là một dấu mốc quan trọng trong lịch sử phát triển của Học viện, theo đó, Học viện tiếp tục được khẳng định là đơn vị sự nghiệp công lập hạng đặc biệt, trực thuộc Bộ Nội vụ. Là sự khẳng định tính khách quan về vị thế, vai trò cũng như sự ghi nhận, đánh giá cao về những đóng góp của Học viện đối với sự nghiệp ĐTBD cán bộ, công chức, viên chức (CBCCVC) nói riêng, cung cấp nhân lực hành chính cho xã hội nói chung. Quyết định 05 tạo cơ sở pháp lý để Học viện tiếp tục triển khai chức năng, nhiệm vụ ĐTBD, nghiên cứu khoa học, xây dựng chiến lược phát triển cho những năm tiếp theo, bảo đảm xây dựng Học viện thực sự trở thành trung tâm quốc gia ngang tầm khu vực và quốc tế về bồi dưỡng năng lực quản lý, đạo đức công vụ cho CBCCVC, đào tạo nguồn lực chất lượng cao về quản lý công, nghiên cứu khoa học hành chính và chính sách phục vụ xây dựng nền hành chính kiến tạo, pháp quyền, liêm chính, phục vụ Nhân dân.
Quyết định 05 đã xác định những nhiệm vụ trọng tâm đối với Học viện, trong đó định hướng tập trung vào nhiệm vụ ĐTBD CBCCVC; đào tạo chuyên sâu, đào tạo sau đại học nhằm cung cấp nguồn nhân lực có chất lượng cho hệ thống chính trị, khu vực hành chính công và xã hội; nghiên cứu khoa học hành chính và chính sách. Đồng thời, Quyết định 05 còn là cơ hội để Học viện kiện toàn tổ chức bộ máy, nhân sự, tạo ra bộ máy phù hợp, năng động hơn, hoạt động hiệu quả hơn trong tình hình mới.
PV: Việc thực hiện Quyết định 05 có những thuận lợi, khó khăn gì, thưa đồng chí?
TS. Đặng Xuân Hoan: Khi triển khai thực hiện Quyết định 05, Học viện có những thuận lợi nhưng cũng có không ít khó khăn, đó là:
Về thuận lợi, những năm qua, hệ thống văn bản và các quy định có liên quan đến công tác ĐTBD CBCCVC liên tục được xây dựng, bổ sung, như Nghị định số 101/2017/NĐ-CP ngày 01/9/2017 của Chính phủ và Chỉ thị số 28/CT-TTg ngày 18/9/2018 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh bồi dưỡng trước khi bổ nhiệm chức vụ lãnh đạo, quản lý đối với CBCCVC đã tạo ra hành lang pháp lý thuận lợi, khẳng định vị thế và vai trò của Học viện trong hoạt động ĐTBD CBCCVC.
Nhiệm vụ ĐTBD nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ CBCCVC được Đảng và Nhà nước hết sức quan tâm, từ đó đã tạo điều kiện cho Học viện phát huy vị trí là trung tâm quốc gia về ĐTBD năng lực, kiến thức, kỹ năng về hành chính, về lãnh đạo, quản lý cho CBCCVC.
Một thuận lợi khá căn bản nữa là Học viện có mối quan hệ uy tín với các bộ, ngành và các địa phương trong triển khai ĐTBD CBCCVC. Đồng thời, Học viện có đội ngũ giảng viên, báo cáo viên tham gia giảng dạy có trình độ lý luận, chuyên môn cao, kiến thức thực tế rộng; có nhiều kinh nghiệm, trách nhiệm, tâm huyết trong giảng dạy, nghiên cứu, quản lý ĐTBD.
Về khó khăn, từ năm 2018, Học viện dừng tuyển sinh mới đào tạo trình độ đại học đã tác động trực tiếp đến việc làm của đội ngũ viên chức và người lao động trong toàn hệ thống Học viện, đặc biệt là đội ngũ giảng viên giảng dạy và quản lý, hỗ trợ đào tạo hệ đại học. Đồng thời, với việc không còn đào tạo đại học, chất lượng đào tạo sau đại học cũng bị tác động tiêu cực, bởi vì chất lượng đào tạo sau đại học mang tính liên thông và chịu ảnh hưởng rất lớn bởi chất lượng đào tạo của hệ đại học. Học viên cao học và nghiên cứu sinh của Học viện tốt nghiệp từ nhiều cơ sở đào tạo khác nhau sẽ thiếu kiến thức nền tảng về hành chính công, quản lý công, do đó, kết quả đào tạo có thể bị ảnh hưởng nhất định.
Đội ngũ giảng viên chưa bảo đảm được tính liên tục và tính kế thừa, có sự hẫng hụt nhất định (tỷ lệ có trình độ tiến sỹ, giáo sư, phó giáo sư ở thời điểm hiện tại còn thấp: gần 20%). Cơ cấu đội ngũ giảng viên của Học viện chưa đạt được mức hợp lý, tỷ lệ giảng viên còn thấp so với tổng số viên chức của Học viện. Đội ngũ giảng viên đủ tiêu chuẩn, kinh nghiệm để giảng dạy các chương trình bồi dưỡng cấp vụ, sở, huyện, chuyên viên cao cấp là gần 10%.
Sự lãng phí cơ sở vật chất và các giáo trình, tài liệu đào tạo đại học đã được xây dựng công phu trong gần 20 năm qua của Học viện. Mặt khác, cơ sở vật chất chưa đáp ứng, chưa phù hợp yêu cầu của việc tập trung thực hiện nhiệm vụ bồi dưỡng chất lượng cao cho CBCCVC và đào tạo sau đại học.
PV: Đồng chí cho biết khái quát những thành tích Học viện đã đạt được sau hơn 3 năm thực hiện Quyết định 05.
TS. Đặng Xuân Hoan: Sau hơn 3 năm triển khai thực hiện Quyết định 05, Học viện đã có sự phát triển khá toàn diện, đó là:
Cơ cấu tổ chức của Học viện được tổ chức lại tinh gọn, hợp lý hơn. Các đơn vị thuộc và trực thuộc Học viện giảm từ 22 đơn vị xuống còn 17 đơn vị. Quá trình sắp xếp, kiện toàn tổ chức, nhân sự theo cơ cấu mới bảo đảm công khai, đúng người, đúng việc nên Học viện luôn giữ được sự đoàn kết nhất trí, đồng thuận cao trong tập thể và ngày càng được củng cố, tăng cường.
Từ năm 2018, bên cạnh việc duy trì chất lượng đào tạo các lớp đại học đã tuyển sinh, Học viện tập trung vào việc thực hiện nhiệm vụ bồi dưỡng CBCCVC và đào tạo sau đại học. Học viện đã triển khai xây dựng hệ thống chương trình, tài liệu bồi dưỡng CBCCVC đồng bộ, toàn diện: Chương trình bồi dưỡng thứ trưởng và tương đương; bồi dưỡng lãnh đạo, quản lý cấp vụ, cấp sở, cấp huyện và tương đương; bồi dưỡng theo tiêu chuẩn ngạch chuyên viên cao cấp; bồi dưỡng giảng viên quản lý nhà nước; bồi dưỡng văn hóa công vụ…
Quy mô bồi dưỡng trong 3 năm qua đã tăng lên đáng kể so với các năm trước. Hằng năm, có trên 20 nghìn lượt CBCCVC được bồi dưỡng tại Học viện. Các hoạt động bồi dưỡng theo nhu cầu xã hội được triển khai và đạt được những kết quả đáng khích lệ.
Với sự quan tâm của Bộ Nội vụ, Học viện đã triển khai thực hiện Đề án biên soạn đề cương, tài liệu chương trình đào tạo thạc sỹ, tiến sỹ tại Học viện Hành chính Quốc gia trong 3 năm (2018 – 2020). Đến nay, Học viện đã biên soạn và thẩm định tất cả Đề cương chi tiết của 171 học phần thuộc 1 chương trình đào tạo tiến sỹ và 5 chương trình thạc sỹ; biên soạn và thẩm định giáo trình, tài liệu của tất cả các học phần bắt buộc thuộc chương trình thạc sỹ, tiến sỹ và một số học phần tự chọn. Đây là lần đầu tiên Học viện có một đề án lớn tập trung biên soạn số lượng lớn các đề cương chi tiết và giáo trình, tài liệu đào tạo thạc sỹ và tiến sỹ.
Vấn đề kỷ luật, kỷ cương trong quản lý ĐTBD được nâng cao. Kế hoạch ĐTBD được xây dựng và nghiêm túc thực hiện. Hằng năm, hệ thống quy chế về quản lý ĐTBD tiếp tục được ban hành mới, bổ sung, hoàn thiện nhằm bảo đảm chất lượng ĐTBD. Công tác thanh tra, kiểm tra được thực hiện nghiêm túc, theo đúng quy chế của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Nội vụ, từ đó đưa công tác ĐTBD ngày càng đi vào nền nếp.
Học viện cũng tập trung phát triển đội ngũ giảng viên, viên chức ngang tầm nhiệm vụ. Xác định khâu đột phá trong thực hiện nhiệm vụ là nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo hoàn thiện các quy định về tiêu chuẩn, quy trình bồi dưỡng giảng viên ĐTBD, chỉ đạo các đơn vị thuộc và trực thuộc Học viện xây dựng kế hoạch bồi dưỡng, tổ chức sinh hoạt chuyên môn nhằm nâng cao năng lực giảng viên, viên chức Học viện. Bên cạnh đó, Học viện quan tâm, tạo điều kiện cho các giảng viên tham gia các khóa ĐTBD, nâng cao năng lực giảng dạy, năng lực thực tiễn.
PV: Là đơn vị sự nghiệp công lập hạng đặc biệt trực thuộc Bộ Nội vụ, đồng chí cho biết việc triển khai những nhiệm vụ khác khi được giao?
TS. Đặng Xuân Hoan: Là đơn vị sự nghiệp trực thuộc Bộ Nội vụ, những năm qua, Học viện đã hoàn thành tốt nhiều nhiệm vụ khác do Bộ Nội vụ phân công. Điển hình là tổ chức tốt các kỳ thi thăng hạng viên chức từ ngạch chuyên viên lên ngạch chuyên viên chính; kỳ thi nâng ngạch công chức từ ngạch chuyên viên chính lên ngạch chuyên viên cao cấp; tham gia xây dựng ngân hàng câu hỏi phục vụ các kỳ thi nâng ngạch công chức, thăng hạng viên chức.
Thực hiện Nghị quyết số 132/NQ-CP ngày 24/10/2018 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW và Kế hoạch số 10-KH/TW, Bộ Nội vụ đã giao Học viện xây dựng Đề án thực hiện thống nhất việc kiểm định chất lượng đầu vào công chức. Đề án đã được xây dựng, tổ chức lấy ý kiến góp ý và nhận được sự đồng tình lớn của các bộ, ngành, địa phương.
Việc thực hiện thống nhất kiểm định chất lượng đầu vào công chức không chỉ là sự sàng lọc để lựa chọn các thí sinh có năng lực cần thiết trở thành công chức mà còn góp phần khoa học hóa, minh bạch hóa quy trình tuyển dụng công chức, tạo ra nguồn thí sinh thực sự có chất lượng để các cơ quan, đơn vị sử dụng thực hiện các bước tiếp theo trong quy trình tuyển dụng. Điều này là cơ sở để nâng cao chất lượng tuyển dụng công chức, góp phần xây dựng đội ngũ công chức thực sự ngang tầm nhiệm vụ, đủ năng lực để làm việc trong môi trường quốc tế.
PV: Để khắc phục những vướng mắc hiện tại, Học viện cần được Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương quan tâm như thế nào?
TS. Đặng Xuân Hoan: Để vượt qua những khó khăn, vướng mắc hiện tại, Học viện rất cần được sự quan tâm tạo điều kiện của nhiều cấp, nhiều ngành, đặc biệt là sự quan tâm của Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ và Bộ Nội vụ. Học viện rất mong được Thủ tướng Chính phủ cho phép tiếp tục đào tạo trình độ đại học ngành Quản lý nhà nước vừa phù hợp với quy định của Luật Giáo dục đại học, phù hợp với kinh nghiệm quốc tế, đồng thời phát huy được tiềm năng, lợi thế của Học viện, góp phần nâng cao năng lực tự chủ, bảo đảm các điều kiện để Học viện thực hiện có hiệu quả Chiến lược phát triển Học viện giai đoạn 2020 – 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Bên cạnh đó, trình Thủ tướng đồng ý giao cho Học viện được triển khai Đề án thực hiện việc kiểm định chất lượng đầu vào công chức, góp phần đổi mới căn bản về nội dung, hình thức, quy trình thi tuyển, đơn giản hóa thủ tục hành chính, tăng cường tính công khai, minh bạch, chuyên nghiệp, nâng cao chất lượng trong công tác tuyển dụng, thực hiện có hiệu quả mục tiêu xây dựng đội ngũ CBCCVC có đủ phẩm chất, năng lực và trình độ, đáp ứng yêu cầu phục vụ Nhân dân và sự phát triển của đất nước.
PV: Phát huy truyền thống 62 năm xây dựng và phát triển, xin đồng chí cho biết những dự định chiến lược trong thời gian tới của Học viện?
TS. Đặng Xuân Hoan: Chiến lược phát triển Học viện đã được Bộ trưởng Bộ Nội vụ phê duyệt và đang triển khai thực hiện. Mục tiêu phấn đấu đến năm 2030, Học viện trở thành trung tâm ĐTBD, nghiên cứu về hành chính, lãnh đạo, quản lý, quản trị, chính sách khu vực châu Á – Thái Bình Dương; phát triển thành Học viện điện tử. Sau năm 2030, Học viện trở thành trung tâm ĐTBD CBCCVC, trung tâm nghiên cứu, chuyển giao tri thức, công nghệ, tư vấn về lãnh đạo, quản lý, chính sách có uy tín hàng đầu ở châu Á và trên thế giới.
Để đạt được các nội dung đề ra, Học viện đang tập trung vào các nhiệm vụ trọng yếu sau:
Một là, tiếp tục sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy Học viện bảo đảm tính hệ thống, tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả. Tiếp tục quy hoạch đội ngũ công chức, viên chức; thực hiện tinh giản biên chế gắn với tái cơ cấu đội ngũ viên chức; xây dựng đội ngũ giảng viên cơ hữu có tâm huyết, đạo đức nghề nghiệp, năng lực, trình độ chuyên môn cao. Mở rộng, sử dụng có hiệu quả mạng lưới giảng viên thỉnh giảng, cộng tác viên của Học viện bao gồm các nhà lãnh đạo, quản lý cấp cao, cán bộ hoạt động thực tiễn có trình độ lý luận cao, các chuyên gia, các nhà khoa học trong và ngoài nước.
Hai là, đổi mới căn bản, toàn diện hoạt động ĐTBD tại Học viện. Xây dựng chương trình đào tạo thạc sỹ, tiến sỹ có chất lượng cao, phù hợp với chương trình đào tạo của các nước có nền hành chính tiên tiến. Đa dạng hóa các chuyên ngành đào tạo thạc sỹ, tiến sỹ, đáp ứng nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực cho các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị và nhu cầu xã hội. Tập trung cao cho việc ban hành và tổ chức thực hiện các quy định nhằm siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong ĐTBD, nghiên cứu khoa học trên cơ sở ứng dụng công nghệ thông tin.
Nghiên cứu và triển khai Đề án đổi mới toàn diện, căn bản nội dung chương trình, tài liệu bồi dưỡng về lãnh đạo, quản lý, quản trị, chính sách cho CBCCVC.
Ba là, nâng cao năng lực nghiên cứu khoa học và tư vấn chính sách. Chú trọng nghiên cứu cơ bản, đẩy mạnh nghiên cứu ứng dụng phục vụ công tác tham mưu cho Đảng và Nhà nước về hành chính, quản lý, quản trị, chính sách công. Đầu tư nghiên cứu có trọng tâm, trọng điểm; thực hiện việc đặt hàng nghiên cứu tập trung vào nghiên cứu lý luận để phát triển khoa học hành chính, phục vụ hoạt động giảng dạy tại Học viện và tham mưu, tư vấn cho Đảng và Nhà nước cụ thể trong từng giai đoạn.
Xây dựng Học viện thành trung tâm tư vấn về ĐTBD; trung tâm thông tin khoa học của quốc gia và khu vực trong lĩnh vực hành chính và quản lý nhà nước.
Bốn là, chủ động, sáng tạo hội nhập quốc tế. Chủ động tham gia và khẳng định vai trò của Học viện trong các tổ chức, diễn đàn quốc tế về hành chính. Xây dựng quan hệ đối tác quốc tế chiến lược có uy tín và năng lực để thực hiện chương trình, kế hoạch hợp tác dài hạn phục vụ cho việc xây dựng và củng cố nền tảng khoa học về hành chính công, quản lý công và chính sách công của Học viện.
Nâng cao chất lượng giảng dạy và quản lý các chương trình ĐTBD quốc tế tại Học viện theo hướng tiếp cận tiêu chuẩn quốc tế, gắn với thực tiễn công tác của Học viện; xây dựng, áp dụng hiệu quả quy trình quản lý, hỗ trợ học viên quốc tế; thu hút nhà khoa học, chuyên gia quốc tế đến giảng dạy và nghiên cứu tại Học viện.
Năm là, quản trị nội bộ, xây dựng cơ sở vật chất, hiện đại hóa. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong các hoạt động của Học viện, triển khai nghiên cứu, xây dựng mô hình quản trị thông minh tại Học viện; xây dựng Tạp chí Quản lý nhà nước theo hướng tiêu chuẩn quốc tế; thư viện điện tử; hệ thống ĐTBD trực tuyến; hoàn chỉnh các phần mềm quản lý đào tạo, quản lý khoa học, quản lý viên chức, quản lý tài chính, tài sản.
Đầu tư đúng mức cho thông tin khoa học, từng bước kết nối với các thư viện, hệ thống cơ sở dữ liệu của các cơ sở đào tạo, nghiên cứu khoa học ở trong và ngoài nước.
PV: Xin trân trọng cảm ơn Giám đốc Học viện!
Như Ngọc
(Theo quanlynhanuoc.vn)